Tag: ประวัติศาสตร์

หากความตื่นใจทางวิชาการในงานของ “จิตร ภูมิศักดิ์”เรื่อง “ความเป็นมาของคำสยาม ไทย ลาว และขอม และลักษณะทางสังคมของชื่อชนชาติ”เมื่อกึ่งศตวรรษก่อนนั้นยังคงฝังรากฝังรอยอยู่ วันนี้ อาจารย์ชลธิรา สัตยาวัฒนา ได้ต่อรากนั้นให้งอกออกไปในชื่อ “สาวรกรากต้นตอ คนไท ชุมชนไท-ลาว และความเป็นไท/ไต/ไทย/สยาม” ถ้านักสืบสมัยใหม่ไม่เคยละเลยแม้แต่ละอองไอจากรอยนิ้วมือ นักโบราณคดีไม่เคยเลยที่จะละเลยเศษภาชนะแตก นักดนตรีย่อมไม่ฟังข้ามเสียงเบี้ยวแม้แต่เสี้ยวโน้ต วิธีวิทยาแบบ Generative Anthropology ก็ไม่ยอมละเลยทุกอย่างที่เป็นผลมาจากการดำรงอยู่ของมนุษยชาติ โดยไม่มองว่าสิ่งใดที่ฝั่งอยู่ในจิตใต้สำนึกเป็นเรื่องไร้ค่าทางวิชาการ “ด้ำ แถน กำเนิดรัฐไทย: สาวรกรากต้นตอ คนไท ชุมชนไท-ลาว และความเป็นไท/ไต/ไทย/สยาม” เล่มนี้ ได้สาธิตให้เห็นถึงความใส่ใจกับถ้อยคำเล็กๆ แม้แต่เสียงของคำที่เลื่อนไป สาธิตให้เห็นถึงความใส่ใจกับรูปรอยเล็กๆ แม้จะเลือนราง สาธิตให้เห็นถึงความใส่ใจกับท่าทีและเสี้ยวอารมณ์แม้จะวูบผ่าน จนทำให้เห็นเป็นระเบียบวิธีอีกทางหนึ่งในนาม Generative Anthropology และได้ผลการศึกษาที่ส่งเสียงบอกเล่าให้รู้เช่นเห็นชาติถึงความเป็นคนไท/ไต/ไทย/สยาม ที่สืบทอดผ่านพื้นที่และเวลามาได้อย่างพิศวง ด้ำ แถน กำเนิดรัฐไทย: สาวรกรากต้นตอ คนไท ชุมชนไท-ลาว และความเป็นไท/ไต/ไทย/สยาม โดย ชลธิรา สัตยาวัฒนา บรรณาธิการ ทองแถม นาถจำนง…

เผด็จการไม่เพียงจะควบคุมอำนาจทางการเมืองของประชาชน หากแต่ยังมุ่งเข้าไปควบคุมความทรงจำ ยึดพื้นที่ความทรงจำเดิม สร้างความรับรู้ใหม่ต่อเรื่องราวและผู้คน วางพิมพ์เขียวของการเขียนอดีต – สร้างประวัติศาสตร์เพื่อควบคุมกาลเวลาให้อยู่ในมือพวกเขาตลอดมา โดยเฉพาะในช่วงที่รัฐมีอำนาจส่วนกลางเข้มแข็ง หรือต้องการจะสร้างความเข้มแข็งและเสถียรภาพ เพราะการเล่าและเขียนประวัติศาสตร์เป็นกลไกสำคัญอย่างหนึ่งเพื่อเสริมสร้างอำนาจให้มั่นคง….. ในทางกลับกัน “ประวัติศาสตร์” เป็นอาวุธหนึ่งที่ถูกนำมาใช้วิพากษ์ เปิดโปง และชี้ให้เห็นถึงความไม่ชอบมาพากลของการกระทำในอดีตของผู้ที่ไม่น่าไว้วางใจ ทั้งที่เคยกุมอำนาจนั้น หรือยังคงอยู่ในอำนาจเสมอมา คัดง้างกับประวัติศาสตร์กระแสหลักด้วยประวัติศาสตร์อีกชุดหนึ่งจากมวลชน ในช่วงหลังมานี้การเขียนประวัติศาสตร์เพื่อวิพากษ์ให้เห็นปัญหามีมากขึ้น ประวัติศาสตร์ไทยในมือนักประวัติศาสตร์ยุคหลัง จึงไม่ใช่การอวดโอ่มถึงมหาอาณาจักรที่ยิ่งใหญ่ไพศาลอันอุดมสมบูรณ์อีกต่อไป…. “ประวัติศาสตร์สำเหนียก” คือหนังสือรวมข้อเขียนที่จะพาคุณไปสอดส่องทำความเข้าใจยุคสมัยและการเปลี่ยนแปลงอันเนื่องมาจากการเขียนประวัติศาสตร์ ความรู้สึกและสำนึกต่ออดีต ตลอดจนการหวนมาวิพากษ์บุคคลในประวัติศาสตร์ที่ถูกจดจำเพียงแต่ในภาพของการถูกยกย่องสรรเสริญ เพื่อแสดงให้เห็นบทบาทและอำนาจของประวัติศาสตร์ที่มีผลต่อสังคมการเมืองไทยในแวดวงต่างๆ….. . . ประวัติศาสตร์สำเหนียก โดย ภิญญพันธุ์ พจนะลาวัณย์ สำนักพิมพ์มติชน